Mariing kinukundena ng PAMANGGAS ang walang habas na 𝘢𝘦𝘳𝘪𝘢𝘭 𝘣𝘰𝘮𝘣𝘪𝘯𝘨𝘴 ng mga militar sa kabundukan ng Sitio Burak, Alimodias, Miag-ao, Iloilo noong December 1.

𝘖𝘷𝘦𝘳𝘬𝘪𝘭𝘭, kahindik-hindik na pagpatay at lantarang bayolasyon sa 𝑰𝒏𝒕𝒆𝒓𝒏𝒂𝒕𝒊𝒐𝒏𝒂𝒍 𝑯𝒖𝒎𝒂𝒏𝒊𝒕𝒂𝒓𝒊𝒂𝒏 𝑳𝒂𝒘 at 𝑪𝒐𝒎𝒑𝒓𝒆𝒉𝒆𝒏𝒔𝒊𝒗𝒆 𝑨𝒈𝒓𝒆𝒆𝒎𝒆𝒏𝒕 𝒐𝒏 𝑹𝒆𝒔𝒑𝒆𝒄𝒕𝒔 𝒐𝒇 𝑯𝒖𝒎𝒂𝒏 𝑹𝒊𝒈𝒉𝒕𝒔 𝒂𝒏𝒅 𝑰𝒏𝒕𝒆𝒓𝒏𝒂𝒕𝒊𝒐𝒏𝒂𝒍 𝑯𝒖𝒎𝒂𝒏𝒊𝒕𝒂𝒓𝒊𝒂𝒏 𝑳𝒂𝒘 (𝑪𝑨𝑹𝑯𝑹𝑰𝑯𝑳) ang pananaw ng Pamanggas sa naturang pamomomba kung saan nag-iwan ng malaking pinsala sa tao at kapaligiran. Base sa reports, may hindi bababa sa 7 hinihinalaang mga rebelde ang nasawi sa nasabing pambobomba. May isang 𝘣𝘰𝘥𝘺 𝘣𝘢𝘨 na puno ng pira-pirasong katawan ng tao, at may isang nagmistulang “𝘤𝘰𝘳𝘯𝘦𝘥-𝘣𝘦𝘦𝘧” base na rin sa pahayag ng mga militar.

Nag-iwan din ng dalawang malalaking 𝘤𝘳𝘢𝘵𝘦𝘳 ang nasabing pamomomba. Sinabi mismo ni Major Gen. Benedict Arevalo, ang commanding general ng 3rd Infantry Division ng Philippine Army, mula sa report ground troops na naglikha ito ng isang 𝘤𝘳𝘢𝘵𝘦𝘳 na may labinlimang talampakan (15 ft) ang lalim at dalawmpung talampakan (20 ft) ang lapad. Kasya ang 50 kalabaw kung pagtatabihin sa nasabing butas na ginawa ng isang bombang ibinagsak ng mga militar. Sa sobrang lakas ng bombang inihulog ng mga militar ay ramdam ng isang upisyal ng barangay ang pagyanig ng lupa kahit ilang kilometro ang layo nito sa pinangyarihan ng insidente.Ang lawak ng pinsalang idinulot ng pamomomba ay nagpapakita ng sobrang dahas na ginamit ng mga militar na klarong bayolasyon sa 𝘳𝘶𝘭𝘦𝘴 𝘰𝘧 𝘸𝘢𝘳.

Ang mismong paghulog ng bomba gamit ang isang aircraft ay bayolasyon ng International Humanitarian Law dahil 𝘪𝘯𝘥𝘪𝘴𝘤𝘳𝘪𝘮𝘪𝘯𝘢𝘵𝘦 ito sa esensiya kahit pa sabihin ng militar na 𝘱𝘳𝘦𝘤𝘪𝘴𝘦 ang lokasyon ng target nila, at dahil na rin sa epekto nito hindi lamang sa tao kundi mismo sa bukirin at kabuhayan ng mga naninirahan sa nasabing lugar. Nasa nasabing batas ang pagbabawal sa indiscriminate na pamomomba na maaring makaapekto sa mga sibilyan, at mga “𝘤𝘪𝘷𝘪𝘭𝘪𝘢𝘯 𝘰𝘣𝘫𝘦𝘤𝘵𝘴” lakip na ang mga bukirin at kapaligiran mula sa pinsalang idudulot ng aerial bombings. Sa mga naratibo ng mga magsasaka sa Samar, Bukidnon at Butuan, malaking pinsala ang dinulot ng pamomomba ng mga militar sa kanilang komunidad.

Sinira nito ang mga sakahan pati ang mga pinagkukunan ng magsasaka ng kanilang mga kabuhayan. Dinulot din ng pamomomba ang pagkasira ng kapaligiran gaya ng nangyaring sunog sa kabundukan ng Bukidnon dala ng pamomomba ng mga militar. Dapat na panagutin ang mga militar sa walang habas nitong pamomomba sa mga kanayunan.

Dapat ding ipanawagan ang pagtigil na sa aerial bombings sa mga kanayunan dahil na rin sa laki ng pinsalang idinudulot nito. Plano pa ni Maj. Gen. Arevalo na maglunsad pa ng pamomomba sa hinaharap dito sa isla ng Panay. Dapat na igiit at malakas na tutulan ang mga tangka at plano pang pamomomba ng AFP ng mga kabundukan. Nananawagan din kami ng isang indepedyenteng imbestigasyon sa pinangyarihan ng pamomomba ng mga militar upang matasa ang lawak ng pinsala na idinulot ng nasabing pamomomba sa kabuhayan at seguridad ng mamamayan sa lugar. At higit sa lahat, malakas na ipanawagan ng publiko ang pagsunod ng militar at gubyerno sa mga kasunduan sa pakikipaggiyera gaya ng IHL at CARHRIHL. ###